Titel
Puur tomaat
Geschreven op
Beschrijving
De lekkerste tomaat, die kweek je zelf.
Afbeelding
.JPG)
Tomaten zaaien of planten kopen?
Tomatenzaad is duur, jonge planten zijn nog duurder. Dus is het van belang de teelt goed te verzorgen. De eerste levensdagen van een tomatenplant is de kamertemperatuur zeer belangrijk.
Zelf zaaien of planten aankopen?
Het zaaien van tomaten zal altijd binnen gebeuren. Eind februari en maart is het te koud buiten. Zaaien doe je 8-10 weken voor je ze denkt buiten uit te planten, bij voorkeur niet te lang voor de Ijsheiligen (half mei) tenzij je de planten goed kan beschutten tijdens koudere nachten.
De zaden hebben veel warmte nodig om te kiemen (22°C). Daarna mag de temperatuur zakken tot 18°C. Kouder dan 12°C is nefast voor de jonge planten. Ideaal is een vensterbankserretje dat overdag open kan voor de verluchting en ’s avond dicht gedaan wordt om de warmte te bewaren.
Eigenlijk is succesvol tomaten zaaien een beetje specialistenwerk. Misschien kan een tuinopa een deskundige hand toesteken om te zaaien en de jonge planten een tijdje te verzorgen. Want eens gezaaid, verblijven de potten (minstens 15 cm diameter) bij voorkeur in een temperatuur van 20°C. Ook ’s nachts mag het niet te koud worden (boven de 12°C).
Tomatenteelt in het kort
maart zaai binnen in een potje
april verplant de jonge tomaat naar een groter potje
mei afharden en buiten planten na 15 mei
Zoveel soorten om te kiezen
Tomaten zijn er in alle vormen en formaten: van kleine kerstomaat tot enorme vleestomaten die meer dan een kilogram kunnen wegen, van gele en oranje vruchten tot roze of felrood. Er zijn planten met klimmende stengels of liggende stengels. De kleinere variëteiten maken veel vroeger vruchten dan de grote dikke vleestomaten. Trostomaten zijn minder dik maar talrijker.
Laat je informeren om ziekteresistente soorten te nemen, die hebben een streepje voor tijdens de groei.
Opgekweekte tomaten (20 cm hoog) zijn rond deze tijd ook te koop in tuincentra of bij gespecialiseerde kwekers. Zowel planten als zaaizaad zijn vrij duur, wees erop voorbereid. Dat komt omdat er heel wat expertise achter zit om kleuren en vormen te ontwikkelen.
Leuke variëteiten zijn: roma, vleestomaat Coeur de boeuf is een oude variëteit, kerstomaat of dwergtomaat in pot. Sweetie is een minitrostomaatje met een zoete smaak. Paola is een vaste tomaat die tegen een stootje kan bij het plukken. Of iets speciaals: tomaat Noir de crimée heeft donkerrode vruchten die er een beetje exotisch uitzien.
Uitplanten
De tomaat is afkomstig uit Zuid-Amerika. Het spreekt dus voor zich dat deze plant zich koestert in de volle zon. Wind, regen of koude is er niet aan besteed. Daarom is het aan te raden om tomaten onder beschutting te kweken. In een warme, droge zomer lukt het wel om onder de blote hemel vruchten te oogsten. Of dat dit jaar het geval gaat zijn, valt helaas niet te voorspellen.
Teel geen tweemaal na elkaar tomaten op dezelfde plek. Zo vermijd je dat ziekten worden doorgegeven via de grond. Volgens de principes van de vruchtafwisseling mogen tomaten pas na 4 jaar terugkeren.
Zet de jonge planten tamelijk diep in een ruim plantgat en vul het op met een flinke portie compost. Daarna veel water geven. En blijven gieten gedurende het hele seizoen.
Steunen
Alle tomaten moeten gesteund worden, of ze nu hoog of laag worden. Plaats de steun gelijktijdig met het planten. Er bestaan tomatensoorten die ‘kruipen’ en de bodem bedekken. Het nadeel is echter dat je door de knieën moet om bestofte tomaten te oogsten. De klassieke soorten vormen een lange rank die je best aftopt op 2 meter lengte. Er zijn ook struikvormige planten die meer geschikt zijn voor een kleine tuin of voor bakken. Geef elke plant een steun in de vorm van een stok, een gaas of langs een neerhangend touw.
Dieven
Eens de planten aan de groei zijn, gaat het snel. Je moet dan ook regelmatig de sterk groeiende okselscheuten wegnemen. Dat klusje heet ‘dieven’ omdat die ranken licht, water en voedingsstoffen onttrekken aan de plant. Voor een goede oogst worden de dieven beter verwijderd. Het is een tijdrovend werk om elke rank die ontstaat in de oksel van een blad uit te breken met de hand. Neem de rank vast tussen duim en wijsvinger en nijp ze uit met een korte draaiende beweging. Het is een wekelijkse klus, want de plant groeit snel. Te grote okselscheuten zijn moeilijker te verwijderen. Gezonde okselscheuten kan je in een pot planten, ze bewortelen makkelijk. Zo heb je extra planten, handig voor als er eentje 'uitvalt'. Let op: van dieven krijg je hardnekkig groene handen, ook kledij raakt bevlekt.
Opgelet: giftig!
Net zoals de aardappel is de tomaat een lid van de familie van de nachtschadigen (Solanaceae). Dat wil zeggen: giftig! Om die reden werd de tomatenplant in de tijd van de Spaanse veroveringen als een sierplant gehouden. Het blad en de stengel zijn bijzonder giftig, de groene vruchten zijn dat nog een klein beetje. De rode vruchten zijn helemaal niet giftig. En gelukkig maar.
Tomaten telen in open lucht
Een tomatenplant is een koukleum. Hij/zij groeit pas goed door en komt tot bloei en vruchtzetting als het warm genoeg is. Daarom teelt men klassiek de tomaten in een serre. Maar het kan ook buiten, mits enkele ‘veiligheidsmaatregelen’.
Pas na de ijsheiligen mogen de planten van binnen naar buiten. Doe dat niet bruusk, dan schrikt de plant te erg en groeit niet meer verder. Laat de plant rustig wennen aan de condities buiten (net zoals we dat doen met onze ogen in het donker). Dat kan je doen door de planten overdag enkele uurtjes buiten te zetten. Begin daarmee op een bewolkte dag, de tere bladeren van de binnenhuisplanten verbranden gemakkelijk in het voorjaarszonnetje. Reserveer in de tuin een zonnige en warme plek voor de tomaten. Eigenlijk moet het gewoon de meest zonnige en de meest warme plek zijn.
.jpg)
