Leuk om te weten

Prinsdom Gavere?

De Heren Raes van Gavere behoorden tot de oudste, meest vermogende en beroemdste geslachten van het graafschap Vlaanderen. Zij bewoonden in Gavere een waterburcht aan de Schelde. Keizer Karel V verhief het Land van Gavere in 1540 tot prinsdom. Lamoraal van Egmont werd de eerste prins. In 1568 is hij ter dood gebracht op bevel van de hertog van Alva. De Prinsenmolen in Baaigem en een gedenkplaat in de gevel van het gemeentehuis zijn blijvende herinneringen aan het unieke statuut van het Prinsdom Gavere.

Foto: copyright Solange Beyaert

Steenbakkerssite

In het gebied van de Boven-Schelde, tussen Oudenaarde en Merelbeke, waren veel steenbakkers actief. De kleigrond in de Scheldevallei was immers ideaal om stenen van te maken. Hoewel lange tijd zeer succesvol, nam na de Tweede Wereldoorlog de productie in deze eerder ambachtelijke steenbakkerijen zeer sterk af. De charme van de Scheldesteen moest het afleggen tegen de fabriekssteen. Om te vermijden dat de stiel volledig uit het collectief geheugen zou verdwijnen, werd in 2012 in Semmerzake (hoek Grotenbroekstraat/Louis De Meesterstraat) een 'steenbakkerssite' ingericht waar de bezoeker informatie vindt over het steenbakken. Blikvangers zijn de droogloods en de madelon, een steenpers. Via het leerpad krijg je een goed zicht op de wereld van de steenbakkers.

Foto: copyright Rosine Vankwikelberge

Wie is Valeir?

De naam Valeir verwijst naar een Gentse krijger die in 1453 meevocht in de bijzonder bloedige Slag bij Gavere, waarbij de opstandige Gentenaars verslagen werden door de Bourgondische hertog Filips de Goede. De krijger kreeg voor het gemeentehuis een nors kijkend standbeeld. Omdat hij goed leek op schrijnwerker Valeir Stevens, werd hij onder de diens naam beroemd in Gavere. Er zijn allerlei Valeiractiviteiten, een Valeirfietsroute, heerlijke Valeirkoekjes, en Valeirbieren van de plaatselijke brouwerij.

Foto: copyright Frank Roegiest

Kasteel Borgwal

Het 1,9 km ommuurde kasteeldomein Borgwal (18 ha) is een lust voor het oog. Het schilderachtige park met spiegelvijver, kasteelhoeve, ijskelder, eeuwenoude bomen, en zelfs een Chinees theepaviljoen, is toegankelijk voor het publiek. De toren van het kasteel stamt nog uit de Spaanse periode (1538). Het domein was in de 17de eeuw een barok buitenverblijf van de Gentse bisschop Antonius Triest, die bij de kasteelhoeve een prachtige duiventoren oprichtte. Sinds 1975 biedt het O.C. Ebergiste (Broeders van Liefde) op het domein woonondersteuning en zinvolle dagbesteding aan volwassenen met een verstandelijke beperking. Voor een drankje en een huisbereid hapje kan je op woensdag, donderdag, vrijdag en zondag van 14 tot 17 uur terecht in de Borgwalhoeve.

Foto: copyright Johan De Paepe

Ommegang Asper

Naar eeuwenoude traditie vindt jaarlijks in Asper, de eerste zaterdag na 4 juli, de Sint-Martinusommegang plaats. Deze is genoemd naar de patroonheilige van de parochie. De ommegang is een manier om bij God of zijn heiligen bescherming af te smeken voor het huis, het gezin, de dieren en de akkers. Ruiters en wandelaars vertrekken om 7 uur ’s morgens aan de kerk van Asper, langs de grensstraten van de parochie, voor een bedevaartstocht van ongeveer 10 km. Het gezamenlijke gebed van de bedevaarders is te horen bij de veldkapellen en bij de huizen waar door een afbeelding de patroonheilige vereerd wordt. De bedevaartsmis vindt plaats in en rond de Sint-Martinuskapel op de Stationswijk.

Foto: copyright Jean-Pierre De Paepe

Bronnendorp

Op de Rotse, het oude hart van Dikkelvenne, vind je een uniek stiltegebied met een kapel gewijd aan de heilige Christiana, een Angelsaksische prinses die zich in de 8ste eeuw bekeerd had tot het Christendom. Om een gedwongen huwelijk te ontlopen, vluchtte ze het Kanaal over en kwam ze via de Schelde in Dikkelvenne terecht. Ze ontscheepte hier bij de Benedictijnerabdij, waar ze zich onder de geestelijke leiding van abt Hilduardus plaatste. Toevallig zat Dikkelvenne zonder water. Christiana sloeg met haar staf op de rots en er ontstond een miraculeuze bron. De Noormannen vernielden de abdij in de 9de eeuw. Later ontstond hier de Sint-Petrus-parochie, tot de kerk in 1824 verzakte door kleiwinning en een grondverschuiving . Met zijn meer dan 70 bronnen is Dikkelvenne het bronnendorp bij uitstek. In de Rotsestraat worden nog steeds waters en limonades geproduceerd, erkend als streekproduct. De kapel is van april tot eind oktober elke 1ste zondagnamiddag van de maand open van 14 tot 17 uur.

Foto: copyright Frank Roegiest

Prinsenmolen

De mooi gerestaureerde Prinsenmolen is genoemd naar Lamoraal van Egmont, Prins van Gavere, die hier in de 16de eeuw een houten staakmolen bezat. Deze molen werd tijdens de beeldenstorm rond 1580 vernield en pas in 1639 herbouwd. De huidige stenen korenmolen dateert van 1890. Later werd de molen beschermd als dorpsgezicht en recent herbestemd tot woning.

Foto: copyright Jan Vanquaille

Sas van Asper

De Boven-Schelde is al eeuwen een belangrijke transportas. Vanaf de 15de eeuw werd ze op steeds grotere schaal rechtgetrokken, verdiept en verbreed om voldoende diepgang te garanderen voor de schepen. Na de Eerste Wereldoorlog kwamen er stuwsluizen, onder andere in Oudenaarde en Asper. Het Sas van Asper is ingericht voor binnenschepen tot 1350 ton. Het bevindt zich halverwege de oorsprong van de Schelde bij Saint Quentin en de monding in Antwerpen.