Inzicht in het capaciteitstarief

Wie zijn elektriciteitsfactuur betaalt, geeft geld aan drie partijen. De energieleverancier krijgt het grootste deel, ongeveer 70 %. De netbeheerder met name de werkmaatschappij Fluvius, krijgt 12 %. De overheid neemt de rest voor zijn rekening met heffingen (12 %)  en BTW (6 %, normaal 21 %).** 

Vanaf 1 januari 2023 worden de netkosten voor elektriciteit anders berekend. De reden daarvoor is het tegengaan van piekbelasting op het net. Ons elektriciteitsgebruik neemt immers toe waardoor het net zwaarder wordt belast en als dan iedereen op hetzelfde moment stroom wil, dreigt er een overbelasting. Om dit te verhelpen, zou een zwaarder kabelnet nodig zijn met een kostenplaatje in de miljarden. Een andere oplossing ziet de Vlaamse energieregulator (VREG), een instantie die toezicht houdt op het energiebeleid, in het beter spreiden van het gebruik. De gebruikers moeten dus leren op andere momenten stroom te nemen.

Het ‘wortel, zweep, preek’-instrumentarium is geschikt om gedrag te veranderen. Het nieuwe capaciteitstarief is een combinatie van zweep en wortel. Wie zorgt voor een hoge piekbelasting, zal meer betalen. Wie daarentegen zijn grote stroomverbruikers (koeling, opwarming) na elkaar gebruikt in plaats van tegelijkertijd zal in de regel niet véél meer betalen dan nu.

De netkosten in 2022 zijn nog een verrekening van het totaal aantal verbruikte kilowattuur met een verschillend tarief voor dag en nacht. Het nieuwe tarief zal het totaal aantal verbruikte kilowattuur in rekening brengen zonder rekening te houden met dag en nacht met daarbovenop een bedrag berekend per kilowatt piekvermogen. Dit piekvermogen wordt berekend als een gemiddelde van twaalf maanden. Volgens VREG zullen de meeste verbruikers onder 5 kilowatt zitten.

Een rekenvoorbeeld voor een inwoner in het Hageland kan dit verhelderen. Let op, per werkgebied afhankelijk van de intercommunale verschillen de basistarieven. Kijk op het tarievenblad.

Bovenstaande berekening is enkel geldig voor een gezin met een digitale meter, nu toch al 70 % van de gezinnen. Die meters kunnen immers de pieken registreren. Voor de gezinnen met een analoge meter stelt de VREG een minimum piekvermogen van 2,5 kilowatt voor. Ook wie met een digitale meter werkt en onder de 2,5 kilowatt piekvermogen zit, krijgt 2,5 kilowatt als basis voor de berekening van het capaciteitstarief.

Eigenaars van elektrische verwarmingstoestellen en van laders voor elektrische wagens doen er best aan om zich uit te rusten met een ‘slimme sturing’ zodat de piekvermogens niet allemaal op hetzelfde moment worden opgevraagd. Zo kan een lader zich uitschakelen als er andere toestellen stroom gebruiken, of kan er trager of op andere uren bv. tijdens de middag worden bijgeladen. Méér tips zijn te vinden op de site van de VREG. 

Het capaciteitstarief is even wennen maar eens we door hebben wat er gebeurt, wordt het even gewoon als het dag-nacht tarief. Dit laatste wordt dus niet afgeschaft! Energieleveranciers bieden het nog altijd aan.

**De percentages zijn berekend met prijzen geldig voor september 2022. Ze variëren per maand.